बेलायतमा नर्सहरुलाई सम्मान छः हिमा

हिमा थपलिया (सिनियर नर्स) नर्थवेष्ट लन्डन एनएचएस ट्रष्टमा विगत ५ वर्षदेखि कार्यरत छिन् । नर्सिङमा १२ वर्षभन्दा बढी अनुभव बटुलिसकेकी हिमाको 'स्पेसलाइज्ड एरिया' हो- कार्डियोलोजी । सात समुद्रपार आएर पनि त्यो संवेदनशील क्षेत्रमा यति सफलता चुम्ने थोरै नेपाली मध्ये पर्छिन् हिमा ।
सन् २००३ मा बेलायत प्रवेश गरेपछि शुरुमा कार्डियोलोजी र त्यसपछि कार्डियाक्ट क्याथेटर ल्यावमा गहन जिम्मेवारी लिइरहेकी उनी बेलायत आउनुअघि नेपालमा शहीद गंगालाल राष्ट्रिय हृदय रोग केन्द्र र नेपाल मेडिकल कलेजमा कार्यरत थिइन्, कार्डियोलोजीमै ।
गोर्खा जौबारी लाङ्दीमा श्रावण २२ मा जन्मिएकी 'वोल्ड नर्स' हिमासंग युरोपको नेपालीपत्रले नर्सिङ र अन्य विविध विषयमा गरेको कुराकानी यस्तो छः
कहिलेदेखि लाग्नुभयो नर्सिङमा ?
अं...सन् १९९७ देखि । समय वितेको थाहै नहुने रहेछ ।
केले प्रेरित गर्‍यो नर्स बन्न ?
चारवर्ष हुँदा म खुब विरामी भएर गोर्खाकै एउटा हस्पिटलमा भर्ना भएको थिएँ । उपचारका क्रममा एउटा विदेशी नर्सले मलाई त्यतिखेर गरेको व्यवहारले साँच्चिकै प्रभावित भएँ- पछि म यस्तै बन्छु भनेर । उसको बोली पनि साह्रै मिठो । वालसुलभ सपना अहिले साकार भयो ।
नर्स नभएको भए ?
सायद म खेलाडी हुन्थें होला । स्कुल छँदा म पढाइमा कहिल्यै दोस्रो भइन्, अनि खेल प्रतियोगितामा पनि । एथलेटिक्स्, भलिवलदेखि लङ/हाई जम्प, सटफुटसम्म म पहिला हुन्थें ।
नर्सिङ भन्या खासमा के हो ?
विरामीको रेखदेख, औषधि उपलब्ध गराउने नै बुझिन्छ सामान्य भाषामा । आफू 'असक्त' छु भन्ने मानसिकतामा रहेका विरामीलाई सान्त्वना दिनु र सकारात्मक सोच दिने काम पनि नर्सकै हुन्छ । एउटा आमा जस्तो भएर काम गर्नुपर्छ ।
तपाईंका जिम्मेवारी के के छन् ?
विरामीको रेखदेख त छँदैछ, त्यो बाहेक एन्जियोग्राम, एन्जियो प्लाष्टिक, पेस मेकर, इसिजी, कार्डियोभर्जन सबै गर्नुपर्छ । मुटु सर्जरी गर्न जाने विरामीका लागि प्रि/पोष्ट रिहाविलेसन (खाना, कसरत आदिबारे सचेतता) को जिम्मा पनि काँधमा छ ।
दिनमा झण्डै १५ जना विरामीसंग 'डिल' गर्ने तपाईंको हालसम्म हजारौं विरामीसँग भेट भयो होला । अविष्मरणीय क्षण केही छन् ?
खासै नराम्रो अनुभव छैन् । डिल त 'मेन्टल' वा अन्य जो विरामी संग पनि हुन सक्छ । तर, विरामी हो भन्ने हिसावले 'टि्रट' गर्दा सानोतिनो प्रशंसा वा गाली वास्तै हुन्न । बरु शुरु शुरुका वर्ष अलिक आत्मविश्वास हुन्थेन, नयाँ ठाउँ, नयाँ परिवेश ।
तपाईं मुटु क्षेत्रमा काम गर्ने मान्छे, 'हार्ट अट्याक्ट' हुने कारण के होला खास ?
स्ट्रेस, वंशानुगत समस्या, मादक पदार्थ सेवन, चिल्लो पिरो खाना यसका प्रमुख कारण मानिएको छ । आर्टरी ब्लक वा मुटुमा ब्लड पास नभएपछि हार्ट अट्याक्ट हुन्छ । 'अक्सिजिनेट ब्लड' अभाव भएपछि टिस्यु ड्यामेज भएर रगत नै सञ्चार नभएपछि मानिसको जिवन अन्त्य हुन्छ ।
नर्सहरुका हकमा नेपाल र यहाँ के भिन्नता पाउनुभयो?
प्रविधि र नर्सहरुलाई हेर्ने दृष्टिकोण विल्कुल फरक छ । नेपालमा एक चरण घुमेर जाने डाक्टरहरुलाई सबै 'क्रेडिट' जान्छ तर यहाँ नर्सलाई सम्मान छ, क्षेत्राधिकार बढी छ । हो, कहिलेकाहीं 'ल्याङ्वेज व्यारियर' हुन सक्छ तर विश्वास दिलाउन सक्ने क्षमता राख्नुपर्छ ।
नेपाली नर्सहरुलाई बेलायतमा काम गर्ने वातावरण राम्रो छ भन्न खोज्नुभएको ?
हो, काम गर्ने वातावरण राम्रो छ । आप्रवासी नै भनेर भेदभाव हुन्न । नेपालमा 'क्वालिफाइड' नर्सहरु यहाँ पनि सक्षम हुन सक्छन् । खुवी हुनुपर्छ, अवसर बढी छ ।
डा. सावहरु नर्सलाई कत्तिको हेप्न खोज्छन् ?
त्यस्तो हुँदैन । नर्सबाट सुझाव, सल्लाह, लिने डाक्टरहरु पनि हुन्छन् ।
इच्छुक सबै नर्स बन्न सक्छन् ?
आफूमा 'प्यासन' पनि हुनुपर्‍यो नि ! अनि क्षमता पनि । नर्सिङमा मात्र होइन, खुवी त जहाँ जेमा पनि आवश्यक छ ।
नर्स कोमल हृदयका हुन्छन् भनिन्छ नि ?
त्यो त मान्छेको हेर्ने दृष्टिकोणमा भर पर्ने कुरा हो नि । कोही बाहिर हेर्दा कठोर लाग्ने भित्र कोमल भावनाका हुन्छन्, कोही बाहिर कोमल देखिएपनि भित्र निर्दयी हुन सक्छन् ।
नर्सहरुको कमाई बताउन मिल्छ ?
मिल्छ, मैले थाहा पाएसम्म युकेमा वार्षिक २० देखि ८० हजार पाउण्डसम्म छ पारिश्रमिक ।
उसो भए कामबाट सन्तुष्ट हुनुहुन्छ तपाईं?
छु । तर, जिम्मेवारी धेरै हुन्छ, धेरै टेन्सन पनि छ यसमा ।
तपाईंहरु जस्ता सीप भएका व्यक्ति सबै विदेश पलायन भएपछि देशले के अपेक्षा गर्ने ?
सम्मान दिने, राम्रो 'पे' गर्ने हो भने हुर्के बढेको ठाउँ जान मन त हुन्छ नि सबैलाई । तर, हरेक कुरामा राजनीति छ । यतिसम्म कि स्वास्थ क्षेत्रमा समेत राजनीति ।
अब बेलायतमै बस्नुहुन्छ ? के छ भावी योजना ?
होइन....नेपाल जान्छु । भावी योजना भन्नाले नर्स नर्स नै हुन्छ, चाहे उसले पिएचडी गरोस् । यही क्षेत्रमा बढी दक्ष हुने योजना छ । वृद्धाश्रम खोल्ने इच्छा पनि छ ।
नर्सहरुलाई अध्ययन कत्तिको आवश्यक छ ?
अध्ययन त हरेक क्षेत्रमा आवश्यक छ नि । नर्सहरुले कतिपय कुरा आफैंले तयारी गर्नुपर्ने हुँदा अध्ययन त गरेकै हुनुपर्छ । म मेडिसिनबाहेकका अन्य साहित्यिक पुस्तक पनि खुब पढ्छु ।
बढी पढेको पुस्तक ?
'ब्याड थिङ्स ह्यापेन्स् टु गुड पिपुल' । खासमा जिन्दगी जिउनुको अर्थ के हो स्पष्ट छ यसमा । राम्रो चाहने मान्छेलाई झन् बढी खराब कुरा आइलाग्छन् भन्ने सार हो यसको ।
तपाईंको बुझाइमा जिन्दगी ?
'लाइफ इज नोथिङ' । केवल संघर्ष हो जीउनका लागि । जिन्दगी जिउने क्रममा मानिसहरु सबै स्वार्थका लागि दौडिरहेका छन् ।
तपाइँको अलिक 'रिजर्भ' बस्ने स्वभाव छ रे हो ?
वास्तवमा म कम बोल्छु तर 'फ्रेण्डली' छु । फेरि मान्छेको आआफ्नै बुझाई हुन्छ । कसैलाई एकदम राम्रो लाग्ने मान्छे अरुलाई नराम्रो लाग्न पनि सक्छ ।
तपाईं को व्यक्तिबाट प्रभावित हुनुहुन्छ ?
महामानव वीपी कोइरालाबाट । उहाँका साहित्यिक रचना र राजनीतिक सिद्धान्त प्रेरणादायी छन् ।
फरक प्रसंग ! तपाईं लाई प्रेम प्रस्ताव कति आए?
केटी भएपछि नआउने भन्ने होइन, तर त्यतातिर ध्यानै गएन ।
सिनेमा हेर्नुहुन्छ ?
हेर्दिन् । बरु सेन्टिमेन्टल गीत सुन्छु ।
जिन्दगीमा चाहेर पनि गर्न नसकेको कुरा ?
अहिलेसम्म सबै पुगिनै रहेको छ भगवानको कृपाले । तर, नेपालमा वृद्धाश्रम खोल्ने धोको चाहिं पुगिसकेको छैन ।
फूर्सदको क्षण ?
पुस्तक, आर्टिकल पढ्छु, स्विमिङ जान्छु । कहिलेकाहीं भोलेन्टियरी काम पनि गर्न जान्छु ।
तपाईंलाई पुरुषको के कुराले प्रभावित तुल्याउँछ ?
'विइङ अनेष्ट....' पुरुषप्रति केयर नै हुँदैन वास्तवमा ।
Views : 34